Pod koniec września rozmawialiśmy o cyfrowym fiskusie w oddziałach Klubu Dyrektorów Finansowych „Dialog” http://www.kdfdialog.org.pl we Wrocławiu i w Gdańsku. Jak zwykle w tym cyklu – Cyfrowy Fiskus. Relacje podatnika i administracji w cyfrowych czasach – podkreślaliśmy zmianę modelu działania administracji skarbowej, która aktualnie koncentruje się na szczegółowej i bieżącej analizie danych przesyłanych przez podatników, ich kontrahentów, banki, inne podmioty, a nie na wizytach kontrolnych i poszukiwaniu nieprawidłowości u podatnika. Jest to o wiele bardziej skuteczne działanie niż w poprzednim modelu.
Wymusza to jednak na firmach przebudowę działu finansowego, a także przeniesienie punktu ciężkości z samych deklaracji na prawidłowe przetwarzanie danych źródłowych z jednej strony oraz z drugiej, na weryfikowanie kontrahentów pod kątem karuzel VATowskich. Podmioty o wysokiej reputacji i dobrej kondycji finansowej są wciągane przez przestępców do karuzel w celu uwiarygodnienia transakcji. W konsekwencji ścigane są przez organy firmy i osoby, które same są ofiarami przestępców.
Potrzebna jest aktualnie dużo większa współpraca działów finansowych z innymi działami, np. prawnym, marketingu, sprzedaży, zarządem. Powinny być procedury kto z kim i jak często ma się komunikować, aby ustrzec się niewłaściwych kontrahentów i transakcji. Generalnie proces podatkowy wymaga wdrożenia procedur i praktyk, które w razie nieprawidłowości w firmie wykażą zachowanie należytej staranności przez kierownictwo. Niemożliwe jest wtedy pociągnięcie do karnej odpowiedzialności osobistej.
Fiskus dysponuje bardzo zaawansowanymi narzędziami analitycznymi, co powoduje, że wychwyci każdą najmniejszą nieścisłość w danych raportowanych przez nas, przez inne spółki w grupie czy przez kontrahentów. Dla firm oznacza to konieczność dostosowania swoich systemów informatycznych do tych wymogów, a także ograniczenie pracy manualnej ze względu na bardzo wysokie ryzyko błędów ludzkich.
Jest to też wyzwanie dla dostawców rozwiązań informatycznych, szczególnie systemów ERP. Mówi się nawet, że cyfrowy fiskus może podyktować powstanie całkiem nowej generacji systemów zintegrowanych lub wręcz jeden system zintegrowany podyktowany przez wymogi prawne.
Jest to tym bardziej prawdopodobne, że zmiany modelu działania organów fiskalnych wszędzie na świecie idą w kierunku analizy danych. Polska jest europejskim liderem tych rozwiązań, ale to Wielka Brytania ma ambicję stać się jedną z najbardziej zaawansowanych cyfrowo administracji podatkowych na świecie dzięki swojej inicjatywie Making Tax Digital. Chiny promują technologię do fakturowania opartą na blockchain. Australijski Urząd Podatkowy wyraźnie powiedział o swoim nowym podejściu do podatników i skoncentrowaniu się na gromadzeniu danych z coraz większej różnorodności i ilości źródeł. Jednocześnie OECD naciska na globalną przejrzystość poprzez wymianę informacji między organami podatkowymi przy pomocy inicjatyw takich jak wspólny standard sprawozdawczości.
Tymczasem z różnych międzynarodowych badań, ale także z naszego krajowego przeglądu praktyk w firmach wynika, że rzadko kiedy mają one świadomość, jak głęboka jest zmiana i jak doniosłe konsekwencje niesie i dla biznesu firmy, i w obszarze ryzyk prawnych, i dla bezpieczeństwa zarządów, i dla kosztów informatyzacji. Inaczej jest w innych krajach.
Jedno z globalnych badań OECD dotyczyło nowych pracowników działów finansowych. Ponad 50% respondentów zamierza zatrudnić więcej specjalistów ds. danych i technologii, a tylko niespełna 25% planuje zatrudnić kolejnych księgowych i prawników.
Kolejne spotkanie w programie Cyfrowy Fiskus odbędzie się 24.10 w Rzeszowie, tutaj jest możliwość rejestracji https://cyfrowyfiskus.pl/wydarzenie/relacje-podatnik-fiskus-w-cyfrowych-czasach-rzeszow/
W serwisie programy Cyfrowy Fiskus można przeczytać projekt objaśnień do podatku u źródła WHT. Kwestia należytej staranności została szczegółów opisana na stronach 27-32 https://cyfrowyfiskus.pl/podatek-u-zrodla-w-czym-przejawia-sie-nalezyta-starannosc/